Racisme en nationalisme zijn twee concepten die ontzettend veel problemen veroorzaken. Beide kunnen heel makkelijk ‘ontleerd’ woorden; Er is maar één ‘ras’ van mensen en die heet ‘homo sapiens’. Wij zijn allemaal gelijk geboren en zullen allemaal gelijk sterven. Waarom andere mensen meer of minder waard zijn, alleen gebaseerd op hun afkomst? Raar idee eigenlijk. Hetzelfde is met nationalisme: er is maar één aarde en moeder natuur is de moeder van ons allemaal. Vadertje tijd is meedogenloos en de vader van ons allemaal.

De tijd na etniciteit en natiestaat: een idee

Een hoogleraar sociologie heeft ooit een heel controversieel standpunt ingenomen; “wij moeten net zo lang met elkaar kinderen krijgen, totdat wij allemaal dezelfde huidskleur hebben”. Zelf vind ik het nogal een radicaal standpunt, maar er zit zeker een harde kern van waarheid in. Als iedereen dezelfde huidskleur heeft, kan er geen onderscheid meer op huidskleur worden gemaakt. Dat is immers voor iedereen hetzelfde.

Er zouden andere kenmerken weer als onderscheid worden gevonden. Maar heeft geeft wel aan; het idee dat een andere mens ‘anders’ is, is een idee. Het Nederlands, Duits of Chinees zijn… Dat is eigenlijk alleen maar een idee. Het hele idee van de natiestaat is pas zo’n tweehonderd jaar oud en in de tijd van Napoleon ontstaan. Daarvoor bestond het helemaal niet. Men kende wel bijvoorbeeld inwonerschap van de Romeinen, om maar een voorbeeld te noemen. Maar dat was niet zo gebaseerd op waar je vandaan kwam. Het lag eraan wat je voor de Keizer had gedaan.

Ontleren van dit idee

Wij als mensen moeten eigenlijk groter denken. Geen blanke, maar een mens. Geen Nederlander, maar een Europeaan. Beter nog: wereldburger. Grensoverschrijdend denken. Het zou zeker niet alle problemen die wij in onze wereld hebben, oplossen. Maar het zou zeker een goede stap voorwaarts zijn. De mensen met elkaar verbinden, in plaats van elkaar in groepen te plaatsen en in hokjes te douwen. Stereotypen ontleren en elkaar van bewust maken. Dat zijn allemaal de eerste stappen naar de wereld na het concept etniciteit. Dat wij elkaar als Europees zien en niet als Nederlander, Belg, Rus, etc. Dat is de wereld na de natiestaat.

Kinderen zouden niet meer gepest worden vanwege het feit dat ze er ‘anders’ uitzien. Iedereen zou gelijke kansen bij de sollicitatie hebben. Hulp krijgen zou geen probleem zijn, omdat iedereen hetzelfde wordt behandeld. Je wordt niet meer raar aangekeken in het buitenland, omdat iedereen hetzelfde is. Pas als het duidelijk wordt dat je de taal of cultuur niet kent, weten ze pas dat je een buitenlander bent.

Toekomstmuziek

Allemaal toekomstmuziek, maar wel iets waar ik graag naar toe zou werken. Een wereld waar iedereen écht gelijk is en zich ook gelijk voelt. Het klinkt als een utopie, maar elke persoon maakt het verschil in het leven van een andere persoon. Het zou geweldig zijn als dat verschil is door de ander welkom te laten voelen. Exclusiviteit. Samenhorigheid. Laat dat vanaf nu onze slagzin zijn. Echte gelijkheid voor iedereen.